Wat is coachability

Netwerk Ondernemen > Mentoring > Wat is coachability?

Hoewel we met Netwerk Ondernemen voluit kiezen voor mentoring over coaching, is coachability als eigenschap één van de belangrijkste selectiecriteria voor onze mentees. Maar wat is dat nu net, coachability? Als je het ons vraagt: de sleutel naar je succes als ondernemer. Waarom? Dat leggen we graag uit in deze blogpost.

Het woord coachability verklapt al een beetje wat de term net wil zeggen. Wie coachable is, staat open voor feedback en gaat er op een constructieve manier mee om. Je erkent dat er vlakken zijn waarop je kan bijleren en er zaken zijn waarin je als ondernemer kan groeien. Daarbovenop ben je er ook niet vies van aan deze elementen te werken als dat nodig blijkt.

Bij Netwerk Ondernemen is deze definitie slechts de start van onze zoektocht naar coachable ondernemers. Om meer duiding te geven bij deze zoektocht, vragen we aan Dirk De Waegeneire (founder van Adagio) hoe hij deze eigenschap in het kader van een selectie voor ons Mentor Me-programma inschat. Dirk is al jaren mentor in onze community en kun je geregeld spotten als voorzitter van onze selectiecomités.

Ondernemers met een visie

“Waar ik op let wanneer ik een ondernemer spreek die wil deelnemen aan ons Mentor Me-programma, is de focus op korte- versus langetermijn”, vertelt Dirk. “Bij Netwerk Ondernemen begeleiden we de ondernemer, niet de onderneming.”

“Dat wil zeggen dat we personen zoeken die niet steeds op praktische zaken focussen die ze in de korte termijn opgelost willen zien”, legt hij uit. “Denk aan vragen rond sales, of ondersteuning bij het ophalen van kapitaal. Hoewel we daar bij Netwerk Ondernemen de nodige experts en zelfs programma’s voor bieden, is het bij Mentor Me belangrijk om voornamelijk een visie voor de lange termijn te hebben en daar de nodige persoonlijke stappen in te willen zetten. Dat geeft ruimte om naar dat doel toe te groeien, eerder dan specifieke praktische hindernissen aan te pakken.”

Het is belangrijk om voornamelijk een visie voor de lange termijn te hebben en daar de nodige persoonlijke stappen in te willen zetten

Dirk De Waegeneire

Growth mindset

Wanneer onze Community Managers een intakegesprek hebben met een ondernemer die interesse heeft in Mentor Me, gaan zij onder andere op zoek naar een growth mindset. Dat is één van de belagrijkste kenmerken van een coachable persoon. Het concept van growth versus fixed mindset kreeg voet aan de grond dankzij het boek Mindset van Amerikaanse psychologe Carol Dweck Ph.D.. zij omschrijft zo een groeimindset als volgt:

“In een growth mindset geloven mensen dat hun meest fundamentele vaardigheden ontwikkeld kunnen worden aan de hand van toewijding en hard werken. Intelligentie en talent zijn slechts het startpunt. Deze visie creëert een liefde voor leren en veerkracht die essentieel is voor grootse prestaties.”

Met andere woorden staat er niks in steen gebeiteld en kun je bepaalde aspecten van je ondernemerschap bijspijkeren zolang je er de nodige aandacht en tijd aan besteedt. Met deze mindset word je niet ontmoedigd door het succes van anderen, maar laat je je erdoor inspireren. Je ziet constant manieren om jezelf te verbeteren en erkent dat dit met enige inspanning altijd mogelijk is.

Externe factoren

Naast een growth mindset kunnen er in je omgeving factoren zijn die beïnvloeden hoe open je staat om begeleid te worden door een mentor. “Ik herinner me nog een selectiecomité van een onderneemster die voor ons pitchte terwijl haar business partner in de ruimte zat. Hoewel zij appliceerde voor een Mentor Me-traject, was het steeds haar partner die het woord overnam, alsof zij niets te zeggen had over hun onderneming. Bijgevolg kwam ze zelf behoorlijk onzeker over”, herinnert Dirk zich.

“De omgeving van een ondernemer kan een behoorlijke impact hebben op hoe deze omgaat met feedback. Soms is het een dominante business partner, soms zijn het aandeelhouders die veel inspraak hebben in hoe een bedrijf geleid wordt. Het houdt niet veel steek voor ons om adviezen en inzichten te delen als deze aan het einde van de dag geen impact hebben door de beperkte actieradius van de ondernemer”, concludeert hij.

Coachability in een mentoring traject

Wie zich opgeeft voor een Mentor Me-traject beseft dat er een nood aan begeleiding bestaat. Dat is al een goede eerste stap, maar het is pas wanneer je ook echt deze mindset toepast tijdens het programma dat je vooruitgang kan boeken.

“Bij Netwerk Ondernemen beseffen we maar al te goed dat coachability ook sterk kan afhangen van de match tussen mentor en mentee”, voegt Dirk daaraan toe. “Dat is meteen ook de reden waarom we tijdens een selectiecomité verschillende mentoren samenbrengen, allemaal met een andere persoonlijkheid en een eigen kijk op de zaak. Het is pas wanneer geen van hen merkt dat er echt een impact kan gemaakt worden in een traject met een specifieke ondernemer, dat we oordelen dat er geen goede fit is.”

Een mentor duwt daar waar het pijn doet en stelt je moeilijke vragen. Ze is kritisch en benoemt wat ze ziet. Dit soort onversneden feedback kan behoorlijk confronterend zijn. Als klap op de vuurpijl zal je mentor niet eens concreet vertellen wat je moet doen om hieraan te werken, maar enkel eigen inzichten en handvaten delen die je op weg helpen.

Bij Netwerk Ondernemen beseffen we maar al te goed dat coachability ook sterk kan afhangen van de match tussen mentor en mentee

Dirk De Waegeneire

Hoe weet je van jezelf of je coachable bent?

Dit zijn enkele red flags die onze Community Managers vaak opmerken bij ondernemers die niet coachable zijn:

1. Je hebt moeite met kritiek en hebt op ieder punt van feedback of iedere suggestie een afwijzend antwoord klaar.
2. “Ja, maar …” is zowat je standaard reactie op feedback.
3. Je houdt graag vast aan je eigen visie en kan daar moeilijk van afwijken of op verderbouwen.
4. Je neemt geen of maar moeilijk actie wanneer iemand je advies geeft en doet liever verder zoals je al bezig was.
5. Je schrijft vaak advies van anderen af omdat de persoon in jouw ogen niet de juiste ervaring, credibiliteit of inzichten heeft om jou iets nieuws bij te brengen.
6. Je gelooft dat je enkele uitgesproken sterktes en zwaktes hebt en dat dit nooit kan veranderen.
7. Aan het einde van de rit laat je beslissingen binnen je organisatie meestal over aan je co-founder(s), business partners of investeerders.

We beseffen ook wel dat je als founder van een start-up — zeker wanneer je met je bedrijf wil innoveren — over een bepaald niveau van zelfzekerheid moet beschikken. Voet bij stuk houden en geloven in waar je aan bouwt, is soms zelfs een onderscheidende factor tussen founders die succes boeken en zij die de handdoek in de ring werpen. Verwar coachability dus niet met blind ja-knikken. Je mag kritisch zijn op de inbreng van anderen. Maar daarvoor moet je eerst wel inbreng durven aanvaarden.

“Je moet er voornamelijk op letten dat je zelfzekerheid niet overkomt als arrogantie. Ook moet je er zeker van zijn dat je houding geen façade is”, vertelt Dirk. “Ooit had ik een mentee die zeer zelfzeker was. Hij was zeer sportief en pronkte vol trots met alle aspecten waar hij zichzelf sterk in vond. Toen ik doorduwde op enkele pijnpunten, bleek dat deze ondernemer net zeer onzeker was en dat zijn zelfzekere houding eigenlijk een masker was. Pas wanneer je dit masker doordringt, kun je als mentor een meerwaarde brengen. De ondernemer moet zich kwetsbaar kunnen opstellen.”

Kun je coachable worden?

Je vraagt je misschien af of jij coachable bent. En zo niet, hoe kun je coachable worden? Mocht je je dit afvragen: proficiat, beseffen dat je coachable kan worden is een eerste stap in het hanteren van een growth mindset. Je gaat er namelijk van uit dat je iets wat je nog niet helemaal in de vingers hebt, kan leren. En dat is exact waar het om gaat.

We lieten ons inspireren door Carol Dweck om je enkele richtlijnen te geven die je kan volgen in het werken aan een groeimentaliteit.

1. Leer het potentieel van ‘nog’ kennen. Plots worden uitspraken als ‘ik ben niet goed in sales’ omgetoverd tot het meer belovende ‘ik ben nog niet goed in sales’.
2. Leer het proces te appreciëren. Leg de focus op het leerproces eerder dan op het doel en leer inspanning, doorzettingsvermogen en graduele verbetering appreciëren.
3. Bekijk challenges als groeiopportuniteiten eerder dan als tegenslagen. In de wereld van het ondernemerschap zul je altijd wel ergens de wind van voren krijgen. Vat dit aan als een kans om bij te leren en door te zetten.
4. Bekijk feedback als iets positiefs en niet als commentaar. Constructieve feedback komt vanuit een positie van behulpzaamheid. Leer deze hulp accepteren en bekijk het niet als een aanslag op je eer.
5. Omring jezelf met mensen die een growth mindset hanteren. Dit zijn mensen die op een gezonde manier omgaan met uitdagingen en die zich niet laten ontmoedingen wanneer iets niet meteen lukt.

Belangrijk is om te beseffen dat iedere persoon op verschillende vlakken een andere mindset kan hebben. Er zijn geen mensen met uitsluitend een growth mindset en mensen met uitsluitend een fixed mindset. Wees dus niet te kritisch voor jezelf wanneer je merkt dat je ergens op een fixed manier naar kijkt, maar erken dit gevoel en zoek naar manieren om hieraan te werken.